مبانی فقهی دیدگاه امام خمینی(رحمه الله)در زمینه جایگاه مردم در حکومت

چکیده امام خمینی(رحمه الله) به عنوان فقیهی روشنفکر وجامع نگر ،بیشترین تلاش را در تبیین جایگاه مردم در حکومت اسلامی داشته است.در این پایان نامه،مبانی فقهی جایگاه مردم در حکومت،در سه بخش ؛مشروعیت ،تشکیل حکومت ونظارت بر حکومت از دیدگاه امام خمینی (رحمه الله)با تتبع در آیات ،روایات وکتب فقهی به روش کتابخانه ای جمع آوری ومورد توصیف و بررسی قرار گرفته است. نتیجه این تحقیق،تاکید براین نکته است که مطابق ادله ، مشروعیت حکومت اسلامی ذاتا الهی است ومردم در مشروعیت بخشی به حکومت نقش وجایگاهی ندارند. با بررسی ادله ی ولایت فقیه،چنین به دست می آید که در هیچ دلیل قرآنی یاروایی یا مستند تاریخی، در مورد انتخابی بودن ولایت فقیه توسط آراء مردم،سخنی گفته نشده وهیچ یک از فقها وبزرگان،صریحا سخنی ازانتخاب فقیه نگفته اند و همگی از ولایت فقیه به عنوان نایب امام معصوم (علیه السلام)سخن گفته اند و مردم برای اجرای احکام وحدود الهی ، وتامین سعادت دنیوی واخروی خویش وجامعه، عقلا و شرعا موظف به حمایت از ولی فقیه وتشکیل حکومت اسلامی هستند.از دیدگاه امام خمینی، بیعت راهکاری برای فعلیت بخشیدن به حاکمیت حاکم مشروع است ونقشی در مشروعیت بخشی به حکومت اسلامی ندارد. رای مردم در قالب شوری نمی تواند به حاکم وقوانین ،مشروعیت اعطا کند بلکه ملاک ومعیاراصلی در مشروعیت حاکم وقوانین حکومتی ،قوانین شرعی والهی است. نظارت مردم برحکومت باراهکارهایی مانند؛ نصیحت،امر به معروف ونهی از منکر،انتقاد، اعتراض و تغییر حاکم با رعایت مصلحت وحفظ نظام زیر نظر فقهای جامع الشرایط بایدصورت گیرد.